اثرات محافظتی لیتیم در برابر مرگ سلولی ناشی از مرفین در رده سلولی pc۱۲

سابقه و هدف: مرفین باعث القای مرگ سلولی در برخی رده های سلولی مانند سلول های عصبی می شود. لیتیم علاوه بر درمان و پیشگیری از اختلالات دوقطبی دارای اثرات محافظتی در برابر سمیت عصبی می باشد. اگرچه مطالعات حیوانی در مورد تاثیر لیتیم بر برخی از عوارض مرفین وجود دارد. ولی در مورد تداخل این دو دارو در سطح سلولی و اثر بر مرگ سلولی کاری انجام نشده بود، اهمیت این دو دارو ضرورت این مطالعه را ایجاب می کرد. در این مطالعه ضمن نشان دادن اثرات مرفین در ایجاد مرگ سلولی، اثر لیتیم را در محافظت از سلول ها در برابر مرگ سلولی القا شده با مرفین در رده سلولی pc12 مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: این تحقیق با طراحی مطالعه تجربی صورت گرفت. برای تعیین میزان مرگ سلولی از آزمون های mtt وانکسین 5 و برای نشان دادن القا بیان ژن های موثر در مرگ سلولی از آزمون pcr rt استفاده گردید. ابتدا غلظت های مختلف (1.6 ,0.8 , 0.4, 0.2 mmol/l) مرفین را در زمان های مختلف به سلول های کشت داده شده اضافه شد و سپس میزان مرگ سلولی القا شده را با آزمون های فوق تعیین گردید. در بخش دیگر سلول های pc12 را ابتدا به مدت 72 ساعت در کلرید لیتیم نگهداری کرده و سپس غلظت های مختلف مرفین به آنها اضافه گردید. نتایج با استفاده از آزمون آماری انووای یک طرفه تحلیل شد. نتایج: مرفین با غلظت های mmol/l 8/0 و 6/1 مرگ سلولی را در سلول ها القا نمود که با آزمون های mtt وانکسین 5 به ترتیب پس از 24 و 12 ساعت قابل اندازه گیری بود. نتایج آزمون rt pcr نشان داد مرفین با غلظت mmol/l 8/0 بیان ژن پیش بر نده مرگ سلولی bax و ژن ممانعت کننده از مرگ سلولی bcl-2 را به ترتیب افزایش و کاهش می دهد. نتایج آزمون انکسین 5 نشان داد میزان مرگ سلولی ایجاد شده با غلظت mmol/l 8/0 مرفین بعد از پیش د رمان با لیتیم نسبت به گروه کنترل کمتر است. همچنین نتایج آزمون rt pcr نشان داد با پیش درمان لیتیم میزان بیان ژن bax که در اثر مرفین mmol/l 8/0 افزایش یافته بود، کاهش یافته و میزان بیان ژن bcl-2 افزایش می یابد. از طرفی لیتیم کلراید با غلظت 2/1 میلی مول بر لیتر به تنهایی اثری بر القای مرگ سلولی و بیان ژن های bax و bcl-2 نداشت. نتیجه گیری: لیتیم می تواند مرگ سلولی القا شده توسط مرفین را کاهش دهد. این اثر لیتیم با تاثیر آن بر بیان ژن های bax و bcl-2 می باشد